همه چیز در مورد گربه ماهی یا کت فیش
اگر به ماهی های آکواریومی علاقمند هستید، حتما تا کنون نام گربه ماهی را شنیده اید. گربه ماهی ها از گونه های مهم جانوری در دنیا به حساب می آیند و به دلیل حضور در بخش های مختلف جهان تنوع گوناگونی دارند. انواع مختلف گربه ماهی ها به صورت گسترده ای در اقیانوس هند، مجمع الجزایر مالایی و در سراسر سواحل شمالی دریای عمان و بخش شرقی خلیج فارس تا بوشهر مستقر می باشند. اگر مایل هستید تا اطلاعات دقیق و درستی در مورد این گونه به دست آورید، با تیم پت98 همراه باشید.
فهرست مطالب
- آشنایی با گربه ماهی ها
- گزیدگی گربه ماهی
- رفتار کت فیش ها
- ویژگی های گربه ماهی ها
- غذای کت فیش
- آیا می توان گربه ماهی ها را در آکواریوم نگهداری کرد؟
- اندازه گربه ماهی ها
- انواع گربه ماهی
- تکثیر گربه ماهی ها
- خارهای سمی کت فیش ها
- جمع بندی
- سوالات متداول
آشنایی با گربه ماهی ها
گربه ماهی یا سگ ماهی ها سبیل هایی در اطراف دهان خود دارند که به همین دلیل به نام گربه ماهی شهرت یافته اند. گربه ماهی ها فاقد پولک هستند و بازماندگانی شگفت انگیز از نسل ماهیان به شمار می روند. سایز این ماهی متوسط است و بسترشان در آب های نزدیک به سطح دریا می باشد. این گونه از ماهی ها در دریا‌های گرمسیر و نیمه گرمسیر، رودخانه های گلی و لجنی، سواحل گرمسیری و آب های معتدل پراکنده هستند.
برخی از این گونه های مخصوص مانند گربه ماهی کانالی ارزش و اهمیت گسترده‌ای را در رشد، پرورش و تکثیر به خود اختصاص داده اند. به گونه ای که این نوع آبزی رتبه اول را از مهم ترین ماهیان پرورشی کشور ایالات متحده آمریکا به خود اختصاص داده است، اما برخی از آنان مانند کوریدوراس برای نگهداری زینتی استفاده می شوند که برای حضور در آکواریوم مناسب هستند.
همان طور که گفته شد این جانور در کنار دهان خود سیبیل برآمده ای دارد و در اکثر اوقات در آب‌های کدر و رودخانه های گلی و لجنی و آب های گرم و معتدل یافت می شوند. جالب است به این نکته نیز اشاره شود که این ماهی علاوه بر طعم خوب و خوشمزه ای که دارد دارای گونه هایی خطرناک است که برای انسان مضر و سمی می باشد.
گزیدگی گربه ماهی
گربه ماهی ها مهاجم نیستند، تنها کسانی توسط این ماهی ها گزیده می شوند، که هنگام شنا یا ماهیگیری روی آن ها پا گذاشته باشند. در اثر نیش گربه ماهی درد شدیدی همراه با التهاب در اطراف محل گزیدگی ایجاد می شود، که باید آن بخش را در آب گرم تمیز که گرمای آن قابل تحمل باشد فرو برد و شست و شو داد تا درد بهبود یابد. پس از اقدامات اولیه برداشتن نیش به وسیله انبرک، باز گذاشتن محل گزیدگی و ضد عفونی کردن محل زخم از قدم های بعدی برای درمان می باشد. همچنین بعد از انجام کمک های اولیه حتما لازم است که به پزشک مراجعه شود.
رفتار کت فیش ها
اگر شما دارای آکواریومی هستید که تعدادی ماهی آرام و صلح جو در آن زندگی می کنند و قصد دارید تا یک یا دو گربه ماهی زیبا به آن اضافه نمایید، باید رفتار گربه ماهی را در نظر بگیرید. بدون شک گونه ای که آرامش لذت بخش این مخزن را بر هم بزند انتخاب نخواهید نمود.
مثلا دو نوع گربه ماهی Synodontis با نام های S.notata و S.congica وجود دارند، که از لحاظ ظاهری شبیه هم هستند. هر دوی این ماهی ها دارای رنگ آمیزی نقره ای یا خاکستری بوده و خال های سیاه رنگی طرفین بدن آنها را تزیین می کند. از بین این دو گونه، S.congica نمونه مناسبی برای افزودن به جمعیت ماهیان آرام آکواریوم شما است. اما گونه S.notata اگر چه جزء گربه ماهی های خیلی درنده محسوب نمی شود، اما ماهی خشنی بوده که با افزایش اندازه بر خصلت تهاجمی اش افزوده می شود.
ویژگی های گربه ماهی ها
گربه ماهی از مهم ترین ماهی های اروپا و آسیا هستند و به دلیل سازگاری بالایی که با محیط های مختلف دارند، می توان در همه جای دنیا به جز قطب جنوب آن را پیدا کرد و پرورش داد. کاربرد این ماهی به قدری زیاد است که آکواریوم داران زیادی به سمت پرورش کت فیش روی آورده اند. در ایران هم پرورش گربه ماهی تبدیل به یکی از صنعت های رایج شده است و کاربردهای مانند؛ پزشکی، توریستی، ورزشی، تجاری، زینتی و… دارد.
در ایران به دلیل مسائل مذهبی و حرام بودن گوشت گربه ماهی، در مصارف خوراکی کاربردی ندارد. اما به دلیل کاربردهای این ماهی در زمینه های مختلف و پتانسیل آن برای جذب سرمایه، می توان به وضعیت پرورش این ماهی امیدوار بود. عواملی مانند، صادرات، تکثیر، اکتوریسم، ماهیگیری، ورزشی، کنترل بیولوژیک و مواردی از این دست، موجب توجه به این ماهی در ایران شده است.
غذای کت فیش
همه گربه ماهی ها عاشق غذا خوردن هستند و برخلاف باور عموم، همه این ماهی ها از کف دریا تغذیه نمی کنند. گربه ماهی ها جایی می روند که غذا آن جا باشد، مهم نیست بستر نا آرام رودخانه است و یا سطح آب. گربه ماهی های وحشی، آداب غذا خوری مختلفی دارند، البته برخی از آن ها لجن خوار باقی مانده و برخی ترجیح می دهند ماهی های بزرگ را بلعیده و برخی دیگر همه چیز می خورند.
برخی گوشتخوار، برخی گیاه خوار، تعدادی همه چیز خوار و یا حتی برخی هم گوشتخوار و هم گیاه خوار هستند و میکرو ارگانیزم های موجود در گل و لای کف دریا را می خورند. به مرور که گربه ماهی ها بزرگ می شوند، رژیم غذاییشان هم تغییر می کند، به طور مثال گربه ماهی های جوان از لارو و حشرات تغذیه کرده و گربه ماهی های بالغ، ماهی های دیگر، حلزون ها و تخم ماهی می خورند.
حتی تعداد معدودی از گونه های گربه ماهی تمایل به خوردن چوب و جلبک دریایی دارند، در حالی که اکثر گربه ماهی ها وابسته به انگل بوده و از خون، ماهی های دیگر، قورباغه ها، جونده ها و حتی پرندگان آبزی تغذیه می کنند. کت فیش های آکواریومی کمی با گونه وحشی گربه ماهی ها فرق می کنند. آن ها معمولا از لجن و خزه های داخل آکواریوم و دیگر مواد ارگانیک فاسد موجود در سطح آکواریوم تغذیه می کنند. این ماهی ها نیاز به غذای بیشتری داشته تا زنده بمانند و درست مثل دیگر حیوانات خانگی باید به تغذیه شان توجه شود.
آیا می توان گربه ماهی ها را در آکواریوم نگهداری کرد؟
از بهترین ماهی ها برای آکواریوم، گربه ماهی ها هستند، چرا که محیط آکواریوم را تمیز نگه می دارند. چند گونه گربه ماهی وجود دارند که آکواریوم داران، آن ها را بیش از ساردین ترجیح می دهند؛ برخی کوچک تر بوده (مثل گونه کوریدوراس) در حالی که سایر گربه ماهی ها رشد بیشتری داشته و بزرگ می شوند (مثل گونه های پلاکوس و کوسه کلمبیایی) که به آن ها گربه ماهی جردن هم می گویند. اغلب گونه هایی که می توان در آکواریوم نگه داشت، در گروه ماهیان، رفتار خوبی داشته و با دیگر گونه های مهاجم ماهیان مثل ماهی بتا، نیز خوب کنار می آیند. نوع گربه ماهی که انتخاب می کنید بیشتر به اندازه آکواریوم شما و دیگر ماهی هایی که در آکواریوم دارید بستگی دارد.
اندازه گربه ماهی ها
برخی از گربه ماهی ها از لحاظ اندازه مناسب نگهداری در آکواریوم نمی باشند. بعضی از آن ها بیش از حد بزرگ می شوند یا ریخت و پاش آنها زیاد است و نباید این مطلب را سرسری گرفت. اما به طور کلی اندازه گربه ماهی است، که آن ها را برای نگهداری در آکواریوم های خانگی مناسب کرده است. (البته این مطلب به اندازه آکواریوم شما بستگی دارد و برای بسیاری از آکواریوم داران یک ماهی 30 سانتیمتری، یک ماهی بزرگ محسوب می شود نه متوسط).
انواع گربه ماهی
این گونه آبزی انواع مختلفی دارد که هر کدام را به طور مختصر شرح می دهیم:
گربه ماهی شیشه ای
این گربه ماهی از گونه های صلح جو به حساب می آید که می تواند با گونه های دیگر به خوبی سازگار شده و زندگی کند. همان گونه که از اسم این ماهی ها مشخص می شود بدن شیشه ای دارند و طول این ماهی ها 8 سانتی متر می باشد و حدود 8 تا 10 سال عمر می کنند. ماهی های شیشه ای یکی از گونه های بسیار زیبا به حساب می آیند که اگر نور آکواریوم کم باشد در شرایط بهتری قرار خواهند گرفت، پس بهتر است از نور کم برای نگهداری از آن ها استفاده شود. یکی از خصوصیات گربه ماهی شیشه ای قایم شدن در زیر جلبک ها و میان گیاهان است و اگر شما از این گونه در آکواریوم نگهداری می کنید باید به این نکات توجه کنید.
گربه ماهی لجن خوار
زیستگاه اصلی این گونه ها آمازون می باشد و در آن جا رشد بسیاری داشته و یکی از گونه های بسیار سرشناس آن منطقه به حساب می آیند. ماهی های لجن خوار یکی از گونه هایی هستند که اگر از آن ها در آکواریوم نگهداری کنید متوجه می شوید که جزء مقاوم ترین ها در آکواریوم هستند. پیشنهاد می شود برای این که لجن های آکواریوم تمیز شوند، یک عدد از این گربه ماهی ها را در آکواریوم خود نگهداری کنید.
گربه ماهی کوسه ای کلمبیایی
این گونه در آمریکای مرکزی و جنوبی بسیار به چشم می خورد و یکی از گونه های بسیار عالی از گربه ماهی ها به حساب می آید. طول این ماهی 35 سانتی متر می باشد و ماده های آن ها نسبت به نرها باله های روشن تری دارند. همان گونه که از ظاهرشان مشخص است بسیاری از افراد ادعا می کنند که جزء ماهی های خشن هستند، اما آن ها ظاهری گول زننده دارند و دارای رفتاری بسیار آرام و در عین حال صلح طلب هستند. تا زمانی که این ماهی ها به بلوغ کامل نرسیده اند می توان در کنار گونه های دیگر از آن ها نگهداری کرد، اما وقتی که به بلوغ کامل رسیدند باید بسیاری از موارد را بررسی کرد و در کنار بعضی از گونه ها این ماهی ها را نگهداری نکرد.
گربه ماهی چوبی معمولی
این آبزی که در مناطق آمازون بسیار دیده می شود، 22 سانتی متر دارد و جزء فیش های متوسط به حساب می آید. طول عمر این آبزی به طور متوسط 3 سال می باشد و علاقه بسیاری دارد که در میان خزه ها و جلبک ها پنهان شود پس در صورتی که از این ماهی در آکواریوم خود دارید حتما محل هایی برای پنهان شدن این آبزی در نظر بگیرید. گربه ماهی چوبی بسیار خشن است و علاقه بسیاری به گشت زنی و تحرک دارد اما جزء گونه هایی که مهاجم محسوب نمی شود.
گربه ماهی دم پرچمی
این ماهی از گربه ماهی هایی است که برای نگهداری در آکواریوم مناسب است که دلایل این امر را می توان در موارد زیر عنوان کرد:
- طول مناسب 12.5 سانتی متری ماهی دم پرچمی
- طیف گسترده دمایی برای نگهداری که از 24 تا 29 درجه را تحمل می کند.
- رفتار صلح آمیز و سازگار این گونه
گربه ماهی دم قرمز
گربه ماهی های دم قرمز (رد تیل) آمریکای جنوبی یا Phractocephalus hemioliopterus از بهترین نمونه های گربه ماهی برای نگهداری در آکواریوم هستند. این گربه ماهی رنگارنگ از خانواده گربه ماهی های ریش بلند (Pimelodid) می باشد و زمانی که کوچک هستند (حدود 5 تا 8 سانتیمتر) به قدری جذابند که به سختی می شود از خرید آن چشم پوشید. می توان گفت که این ماهی از هر جنبه مناسب است؛ هم رنگ جذابی دارد، هم ظاهرش جالب است و هم با صاحبش ارتباط برقرار می کند. گربه ماهی های دم قرمز اگر چه زیبا و به راحتی در دسترس می باشند، اما به قدری بزرگ می شوند که نگهداری از آن ها به جز توسط آکواریوم داران حرفه ای و مخازن بسیار بزرگ، ممکن نیست.
تکثیر گربه ماهی ها
گربه ماهی ها همانند دیگر گونه های ماهی از طریق تخم گذاری تولید مثل می کنند و بسیاری از افراد علاقه دارند که در آکواریوم ها از این Catfish ها برای تکثیر استفاده کنند. زیرا یکی از راه های بسیار عالی برای کسب درآمد به حساب می آیند. از این نکته غافل نشوید که بعد از تخم گذاری نباید گونه نر را از آکواریوم جدا کرد، زیرا حضورش در آکواریوم تخم گذاری لازم است تا تخم ها بارور شوند و به کمال برسد.
خارهای سمی کت فیش ها
بعضی از گربه ماهی ها خارهای سمی دارند که باید انسان ها از آن دوری کنند، تا آسیب نبیند. البته تعدادی از گربه ماهی ها مفید هستند و به انسان ها آسیبی نمی رساند. توجه داشته باشید که بعضی از این گونه ها برای پرورش استفاده می شوند و گوشت آن ها قابل خوردن است، اما بعضی از این ماهی ها گوشت مضری دارند.
جمع بندی
کت فیش ها یکی از معروف ترین ماهی های آب شیرین هستند که در آکواریوم ها هم زندگی می کنند. آن ها از غذای باقی مانده در آکواریوم تغذیه می کنند و با ممانعت از رشد جلبک ها نیز نقش مهمی در حفظ بهداشت آکواریوم و شفافیت آب دارند. البته علاوه بر نقشی که در تمیز کردن آکواریوم دارند جلوه و زیبایی منحصر به فرد خودش را نیز دارا هستند. با مطالعه مقاله مربوط به ماهی پرت در بخش مقالات پت98 می توانید در رابطه با این ماهی جالب نیز اطلاعات کسب کنید.
سوالات متداول
گربه ماهی ها نقش مهمی در نظافت از آکواریوم ها داشته و جلبک های ریز و باقیمانده غذای ماهیان دیگر را می خورند.
بلافاصله محل را با آب گرم و تمیز شسته و نیش را از بدن خارج کنید و پس از ضد عفونی محل گزش سریعا به پزشک مراجعه کنید.
بعضی از گربه ماهی ها خارهای سمی دارند که باید انسان ها از آن دوری کنند، تا آسیب نبیند. البته تعدادی از گربه ماهی ها مفید هستند و به انسان ها آسیبی نمی رساند و گوشتشان قابل خوردن می باشد.