همه چیز در مورد سگ هار و راهکارهای بعد از گاز گرفتن انسان
حیوانات مبتلا به بیماری هاری از جمله سگ هار، این بیماری را به دنبال گاز گرفتن یا ایجاد خراش از طریق بزاق به سایر حیوانات و انسان ها منتقل می کنند. با این حال، هر گونه تماس با غشای مخاطی یا زخم باز نیز می تواند موجب گسترش ویروس شود. انتقال این ویروس به صورت انحصاری از حیوان به حیوان و حیوان به انسان در نظر گرفته می شود. اما برای افرادی که به هاری مبتلا می شوند، گاز گرفتگی توسط سگ واکسینه نشده تا حد زیادی شایع ترین علت است. برای این که بدانید در مواجه با سگ هار چه کاری انجام دهید، با ما در ادامه این مطلب از پت98 همراه باشید.
فهرست مطالب
- هاری سگ چیست؟
- نحوه هار شدن سگ
- علائم هاری سگ چیست؟
- کدام سگ ها بیشتر در معرض هاری قرار می گیرند؟
- ویروس هاری چگونه به انسان منتقل می شود؟
- برای انسان گاز گرفته شده به وسیله سگ هار چه اتفاقی می افتد؟
- حیواناتی که می توانند هار شوند
- درمان هاری برای سگ
- در رابطه با واکسن هاری
- راهکارهای لازم پس از گازگرفتگی انسان توسط سگ هار
- بهترین راه پیشگیری از بیماری هاری
- جمع بندی
هاری سگ چیست؟
هاری یک بیماری نورولوژیک حاد و کشنده است که توسط ویروسی از خانواده “رابدو ویریده” ایجاد میشود. این بیماری در اکثر پستانداران از جمله سگ به وجود می آید و باعث تغییر رفتاری شدید، فلج تدریجی و در نهایت مرگی دردناک خواهد شد. هاری سگ درمان نداره، اما انجام به موقع واکسیناسیون سگ میتواند از ابتلای سگ به این بیماری خطرناک و کشنده پیشگیری کند.
نحوه هار شدن سگ
ویروس هاری گلوله ای شکل است و قطر آن به 70 میلی میکرون و طول آن به 210 میلی میکرون می رسد. این ویروس از طریق زخمی که با بزاق آلوده تماس داشته باشد، وارد جریان سیستم اعصاب محیطی شده و از آن جا به سیستم اعصاب مرکزی می رسد. سپس تکثیر یافته و سلول های مغزی را از بین می برد. این ویروس تاثیر خود را بر سلول های مغزی گذاشته و سگ هیجان زیادی را از خود نشان می دهد، می غرد، پارس می کند و بزاق کف مانندی از دهانش سرازیر می شود. در این مرحله سگ همه را گاز می گیرد و به او سگ هار می گویند. پس از مشاهده چنین علائمی حیوان در طول 3 تا 10 روز می میرد.
علائم هاری سگ چیست؟
سگی که مبتلا به هاری شده ابتدا تغییرات رفتاری و خلقی شدیدی را نشان می دهد. اگر سگتان در حالت عادی، خیلی آرام بوده ممکن است تحریکپذیر، کج خلق، عصبی و پرخاشگر شود و اگر سگ شما قبلا کج خلق و بداخلاق بوده ممکن است رام و مطیع شود. از نشانه های دیگر ابتلا به هاری، ولع و اشتهای غیرطبیعی به خوردن چیزهای غیرعادی مثل سنگ، خاک و آشغال می باشد.
سگهای مبتلا به هاری به طور مداوم جای گاز گرفتگی را می لیسند، گاز میگیرند یا میجوند. در این مرحله، تب و بالا رفتن دمای بدن هم کم کم آشکار می شود. این دوره ممکن است 2 تا 3 روز طول بکشد و بعد بیماری شکل واقعی و ترسناک خودش را نشان می دهد.
علائم هاری سگ به دو شکل بروز می دهد:
- هاری خشمگین: وقتی سگی پرخاشگر و تهاجمی و بسیار تحریک پذیر باشد و ولع و اشتهای غیرطبیعی به خوردن چیزهای غیرعادی مثل سنگ، خاک و آشغال نشان دهد، هاری خشمگین گفته می شود. در نهایت فلج اندامها شروع شده و سگ دیگر قادر به خوردن غذا و نوشیدن آب نیست. سرانجام سگ با تشنجهای شدید و دردناک میمیرد!
- هاری خاموش یا ساکت: این هاری در سگها رایجتر است و بیشتر اتفاق میافتد. در این نوع بیماری، فلج تدریجی شروع شده و کم کم اندامهای حرکتی عقبی و بعد عضلات صورت را در برمیگیرد. در این صورت باعث تغییر شکل فرم صورت و مشکل در بلعیدن غذا میشود؛ در نهایت سگ به کما رفته و میمیرد. در مرحله مشکل در بلع، صاحب سگ ممکن است فکر کند چیزی در گلوی سگ گیر کرده و سعی کند دستش را داخل دهان سگ ببره، غافل از این که بزاق سگ حاوی ویروس هاری است و اگر سگ صاحبش را گاز بگیرد بیماری به صاحب سگ منتقل می شود.
کدام سگ ها بیشتر در معرض هاری قرار می گیرند؟
سگ با یک تماس کوچک بزاقی با سگ آلوده به احتمال زیاد هاری می گیرد. پس اجازه ندهید سگی که واکسن هاری نخورده است با حیوانات دیگر درگیر شود. زیرا از سلامت سگ های دیگر با خبر نیستید و ممکن است آن سگ بیماری هاری داشته باشد.
ویروس هاری چگونه به انسان منتقل می شود؟
هاری از طریق گازگرفتگی یا تماس زخم باز با بزاق آلوده سگ هار میتواند به انسان ها انتقال یابد. هر سال در آمریکا بین 30000 تا 60000 انسان به خاطر گازگرفتگی حیوان مشکوک به هاری به بیمارستان مراجعه کرده و درمانهای پیشگیرانه را دریافت میکنند. البته توجه کنید که با غذا دادن، نوازش کردن و لیس زدن پوست سالم ویروس هاری انتقال نمی یابد.
برای انسان گاز گرفته شده به وسیله سگ هار چه اتفاقی می افتد؟
زمانی که سگ هار فرد را گاز می گیرد، ویروس های موجود در بزاق دهان سگ از طریق زخمی که توسط گاز گرفتگی ایجاد شده وارد بدن انسان می شود. در ابتدا در شخص گزیده شده اختلالات و سستی فکری مشاهده شده، سپس تب می کند.
در این مرحله، شخص مصدوم از خود هیجان زیادی نشان می دهد. کم می خوابد، وحشت زده به نظر می رسد، عضلات ناحیه حلق دچار سستی شده و شخص در بلعیدن غذا و نوشیدن آب دچار مشکل می شود. علاوه بر این از آب می ترسد، که به این مرحله از بیماری ترس از آب هیدرو فوبی نیز گفته می شود. علائم این بیماری به فاصله 1 تا 3 ماه در شخصی که توسط سگ هار گزیده شده باشد، ظاهر می شود. چنان چه اعضای فوقانی بدن مثل؛ گردن، دهان و سر مورد گاز گرفتگی قرار گرفته باشد، ظهور علائم در مدت کمتری صورت می گیرد.
حیواناتی که می توانند هار شوند
حیوانات وحشی و اهلی می توانند ویروس هاری را انتقال دهند و از جمله حیواناتی که منابع اصلی عفونت هاری در انسان هستند عبارت اند از:
- سگ
- خفاش
- راسوی اهلی
- گربه
- گاو
- بز
- اسب
- خرگوش
- اسب آبی
- کایوت (گرگ صحرایی)
- روباه
- میمون
- راکون
- راسو
- موش خرمایی کوهی آمریکا
درمان هاری برای سگ
همان طور که در بالا گفته شد، متاسفانه هنوز هیچ درمانی برای بیماری هاری سگ پیدا نشده و همه سگهای مبتلا در نهایت تلف میشوند. به همین دلیل، خیلی مهم است که با استفاده از راههای پیشگیرانه از سگتان و خودتان در برابر این ویروس کشنده و خطرناک محافظت کنید.
در رابطه با واکسن هاری
واکسن هاری اگر قبل از ابتلا به سگ زده شود کاملا موثر و مفید بوده و در برابر بیماری از سگ محافظت میکند. فراموش نکنید که سگ مبتلا به هاری مدتها قبل از این که علامت و نشانهای داشته باشد میتواند باعث سرایت بیماری شود. پس واکسیناسیون سگ را جدی بگیرید و تمام واکسنها را طبق زمانبندی دقیق و به طور کامل انجام دهید.
راهکارهای لازم پس از گازگرفتگی انسان توسط سگ هار
ویروس هاری چند روز بعد از گازگرفتگی وارد سیستم عصبی انسان میشود و اگر قبل از ورود ویروس به نخاع و عصب، واکسیناسیون انجام شود از بروز بیماری جلوگیری خواهد کرد.
پس از گاز گرفتگی توسط سگ هار، ابتدا فورا ناحیه زخم شده را باید ضدعفونی کنید و بالاتر از محل گزش را با پارچه ای ببندید تا جریان خون کمتری به محل گاز گرفتگی برسد. سپس سریعا به بیمارستان مراجعه کنید تا به مدت 4 روز آمپول ضد هاری (گلوبولین) تزریق شود. احتمال مرگ و میر انسان ها بر اثر بیماری هاری پایین است، زیرا به موقع به بیمارستان مراجعه می کنند.
علاوه بر این باید سگ هار را در محلی نگهداری و مراقبت شود. چنان چه در مدت 10 روز پس از گاز گرفتن، سگ هار نمیرد احتیاج به ادامه درمان شخص گاز گرفته شده نیست. زیرا سگ هار پس از گاز گرفتن به فاصله 5 روز می میرد.
بهترین راه پیشگیری از بیماری هاری
واکسیناسیون یکی از مهم ترین و تاثیرگذارترین روش های پیشگیری از بیماری هاری است. خوشبختانه واکسن هاری برای سگ در تمام کشورهای جهان موجود است و میتوانید سگتان را در برابر این بیمای واکسینه کنید. واکسن هاری یکی از واکسنهای ضروری و لازم برای سگ است که از سن 4 ماهگی به بعد و همراه با واکسنهای چندگانه به سگ تزریق میشود.
واکسن هاری اگر قبل از ابتلا به سگ زده شود کاملا موثر و مفید خواهد بود و در برابر بیماری از سگ محافظت میکند. فراموش نکنید که سگ مبتلا به هاری مدتها قبل از این که علامت و نشانهای داشته باشد میتواند باعث سرایت بیماری شود. پس واکسیناسیون سگ را جدی بگیرید و تمام واکسنها را طبق زمان بندی دقیق و به طور کامل انجام دهید.
جمع بندی
در این مقاله در رابطه با بیماری هاری سگ، علائم و روش های درمان آن صحبت کردیم. مطمئنا انجام واکسیناسیون به موقع و کامل سگ، می تواند در برابر بسیاری از بیماری های کشنده مثل هاری از سگتان محافظت کند.
سوالات متداول
هاری یک بیماری نورولوژیک حاد و کشنده است که توسط ویروسی از خانواده “رابدو ویریده” ایجاد میشود. این بیماری در اکثر پستانداران از جمله سگ به وجود می آید.
سگی که مبتلا به هاری شده ابتدا تغییرات رفتاری و خلقی شدیدی را نشان می دهد و ممکن است تحریکپذیر، کج خلق، عصبی و پرخاشگر شود. اگر سگ قبلا کج خلق و بداخلاق بوده ممکن است رام و مطیع شود. از نشانه های دیگر ابتلا به هاری، ولع و اشتهای غیرطبیعی به خوردن چیزهای غیرعادی مثل سنگ، خاک و آشغال می باشد.